Gevolgen keuzerecht bedrag ineens voor scheidingen vanaf 2023
Je pensioen. Voor velen complex en voor sommigen vrijwel ongrijpbaar. Zeker wanneer je gaat scheiden. Met de komst van een wetswijziging wordt het nog een slag ingewikkelder om een beeld te krijgen van alle mogelijke pensioenscenario’s. Wat moet je weten over deze wet en waarmee moet je rekening houden in het geval van scheiding? Ik vertel het je aan de hand van een voorbeeld.
Keuzerecht bedrag ineens
Vanaf 1 januari 2023 kun je er als pensioengerechtigde voor kiezen om op de pensioeningangsdatum maximaal 10% van het opgebouwde pensioen ineens uit te laten keren. Dit heet het keuzerecht wet bedrag ineens.
Regie over pensioenvermogen
Het nieuwe keuzerecht geeft pensioengerechtigden op het moment van pensioneren meer flexibiliteit en regie over het opgebouwde pensioenvermogen: de pensioenvoorzieningen tussen werkgever en werknemers en lijfrentevoorzieningen.
Welvaart in eerste jaren
Onderzoek heeft uitgewezen dat gepensioneerden in de beginjaren van hun pensionering meer uitgeven dat in de jaren daarna. Met de keuzevrijheid en dus flexibiliteit om een bedrag ineens vrij te maken wordt de welvaart in deze jaren dus vergroot.
Gevolgen wetswijziging
De uitbreiding van het keuzerecht maakt het lastiger om overzicht te houden over jouw (gedeeld) pensioen na scheiding. Juist omdat je alles in eigen hand hebt. Wanneer je gescheiden bent, zijn de consequenties van je keuze bovendien lastiger te overzien. Zo gelden er bij gebruikmaking van dit nieuwe recht de volgende voorwaarden met betrekking tot het (partner)pensioen:
- Er is geen toestemming nodig van de (ex-)partner wanneer gedeeltelijke afkoop uitsluitend ziet op oudedagspensioen.
- De (ex)-echtgenoot dient toestemming te geven wanneer gebruikmaking van het afkooprecht leidt tot een verlaging van het partnerpensioen.
Potentiële problemen keuzerecht & pensioen
De complicaties met pensioenen bij scheidingen komen zijn onder te verdelen in: verhoudingen tussen (ex-)partners, inkomstenbelasting en toeslagen.
Verhoudingen tussen (ex-)partners
Wanneer de scheiding binnen twee jaar gemeld is aan de pensioenuitvoerder, dan keert deze het verevende pensioen rechtstreeks uit aan de vereveningsgerechtigde. Voor wat betreft de afkoop geldt hetzelfde: de pensioenuitvoerder zal een evenredig deel van de uitkering ineens rechtstreeks uitkeren aan de vereveningsgerechtigde.
Scheidingen worden in veel gevallen niet binnen twee jaar na de scheiding doorgegeven aan de pensioenuitvoerder. Hierdoor dient de pensioengerechtigde een deel van diens pensioen te voldoen aan de ex-echtgenoot. Dat geldt ook bij deze gedeeltelijke afkoopregeling. Voor de vereveningsgerechtigde partner is het vervolgens lastig om te controleren waar diegene recht op heeft, wat grote problemen als gevolg kan hebben.
Door tariefcorrectie belastingnadeel voor beiden
Bij de vereveningsgerechtigde wordt de uitkering ineens belast met inkomstenbelasting en inkomensafhankelijke bijdrage zorgverzekeringswet. De uitkering kan hierdoor (deels) ineens in een hoger belastingtarief vallen, waardoor de vereveningsgerechtigde meer belasting moet betalen.
Wanneer de volledige uitkering via de vereveningsplichtige loopt, kan er een tariefverschil ontstaan tussen de belasting van de uitkering en de aftrek van het deel dat doorbetaald wordt. Dit tariefverschil komt dan ten laste van de vereveningsplichtige.
Terugbetalen huur- en zorgtoeslag
Het bedrag ineens is een eenmalige uitkering waardoor het inkomen uit werk en woning en daarmee ook het verzamelinkomen stijgt. Hierdoor verlaagt het recht op toeslagen (huur- en zorgtoeslag). Het terugbetalen van een deel van deze toeslagen bij de definitieve berekening kan grote financiële consequenties hebben.
Prognose pensioenverdeling na scheiding
Vanaf 1 januari 2027 wordt naar verwachting de Wet Verdeling Pensioenen ingevoerd. Door middel van conversie krijgen ex-partners een eigen recht op pensioen. Hierdoor kan de ex-partner zelf keuzes maken om het pensioen met 10% af te kopen en zullen bovenstaande problemen niet meer voorkomen.
Echtscheidingsconvenant
Voor komende scheidingen tot 2027 kan een bepaling in de pensioenparagraaf van het scheidingsconvenant potentiële toekomstige discussies voorkomen. Zo kun je afspreken dat jullie geen gebruik maken van het keuzerecht bedrag ineens, tenzij de ander daarvoor toestemming heeft verleend. Wanneer één van beiden er zonder schriftelijke toestemming alsnog voor kiest om (maximaal) 10% ineens te laten uitkeren, is diegene een boete aan de ander verschuldigd.
Scheidingen sinds 1 mei 1995
Een grote groep ex-partners heeft sinds 1 mei 1995 op basis van de Wet Verevening Pensioenen bij Scheiding hun pensioen afgewikkeld. Met een addendum op het echtscheidingsconvenant kunnen deze ex-partners afspraken vastleggen over toepassing van de gedeeltelijke afkoopregeling. Weet je niet hoe dit bij jullie is geregeld? Ik informeer je graag!
Pensioenverevening op orde?
De Wet Verevening Pensioenen bij scheiding heeft consequenties voor scheidingen. Wil je weten wat de impact van deze wet is voor jullie scheiding en zorgen dat jullie de zaken goed geregeld hebben? Ik maak de risico’s verbonden aan de afwikkeling van het pensioen inzichtelijk en verleen daar waar nodig ondersteuning om problemen te voorkomen. Zo begeleid ik jullie naar een voor jullie passend financieel advies. Neem contact met me op voor een vrijblijvende kennismaking.
Wil je meer lezen over dit onderwerp? Gerelateerde artikelen zijn Pensioenverdeling: relatiebreuk bij samenwoners en Verdeling van je pensioen bij scheiding.